Βιταμίνη Β1

Η βιταμίνη Β1 ή θειαμίνη λειτουργεί ως συνένζυμο για την παραγωγή ενέργειας στις κυτταρικές μεταβολικές αντιδράσεις των υδατανθράκων και των πρωτεϊνών, καθώς επίσης ως πρόδρομη μορφή για την παραγωγή άλλων συνενζύμων.

Αυτό σημαίνει ότι σχετίζεται με την λειτουργική ρύθμιση των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος (ανοσομεταβολισμός).

Επιπλέον, η θειαμίνη συμμετέχει στη σύνθεση των νευροδιαβιβαστών του κεντρικού νευρικού συστήματος, στην διάδοση των νευρικών παλμών και στη διατήρηση του καλύμματος μυελίνης του νευράξονα.

Με αυτόν τον τρόπο επηρεάζει τη νευρωνική επικοινωνία, τα μεμβρανικά δυναμικά καθώς και τη σηματοδότηση των λειτουργιών των κυττάρων και των ιστών.

Η βιταμίνη Β1 έχει δράση στη διαδικασία της απόπτωσης, μία διεργασία προγραμματισμένου κυτταρικού θανάτου που αποτελεί μέρος της ανοσοποιητικής απόκρισης.

Επίσης, διαθέτοντας αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, αναστέλλει το οξειδωτικό stress που ενεργοποιεί τους παράγοντες φλεγμονής και την δραστικότητα κυτταροτοξικών κυττάρων του ανοσοποιητικού.

Βιταμίνη Β6

Η βιταμίνη Β6 ή πυριδοξίνη λειτουργεί ως συνένζυμο σε περισσότερο από 100 ενζυμικές αντιδράσεις όπως η σύνθεση των αμινοξέων, ο μεταβολισμός των υδατανδράκων, της γλυκόζης και των λιπιδίων.

Επίσης, συμμετέχει στη σύνθεση των νευροδιαβιβαστών του νευρικού συστήματος (πχ. σεροτονίνη, αδρεναλίνη) και στην παραγωγή των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος.

Η επαρκής πρόσληψη βιταμίνης Β6 είναι σημαντική για την βέλτιστη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.

Σε αντίθετη περίπτωση έχει παρατηρηθεί μειωμένη παραγωγή λεμφοκυττάρων (πχ. Τ-λεμφοκύτταρα) και προ-φλεγμονωδών παραγόντων (πχ. ιντερλευκινών) κυρίως στα ηλικιωμένα άτομα.

Η βιταμίνη Β6 συμμετέχει στην φλεγμονώδη αντίδραση του ανοσοποιητικού.

Συγκεκριμένα, ο μεταβολισμός της βιταμίνης Β6 επηρεάζεται διαφορετικά σε διαφορετικούς ιστούς, ενώ η επαρκής πρόσληψή της φαίνεται να βελτιώνει την κατάσταση της φλεγμονής.

Επιπρόσθετα, η βιταμίνη Β6 δρα ως αντιοξειδωτικό καθώς προλαμβάνει την παραγωγή ριζών οξυγόνου και την υπεροξείδωση λιπιδίων.

Σύμφωνα με μελέτες, η πρόσληψη βιταμίνης Β6 μειώνει σημαντικά των κίνδυνο καρκίνου των πνευμόνων.

Μάλιστα, ο αυξημένος καταβολισμός της βιταμίνης Β6 που οφείλεται στην φλεγμονή και ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού, φαίνεται να σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου των πνευμόνων.

Η επαρκής πρόσληψη βιταμίνης Β6 φαίνεται να επιδρά θετικά στα συμπτώματα του άσθματος.

Ασθενής οι οποίοι έλαβαν βιταμίνη Β6 παρουσίασαν δραματική μείωση της συχνότητας και της σοβαρότητας των επεισοδίων του άσθματος.

Ανεπάρκεια βιταμίνης Β1

Η έλλειψη θειαμίνης μπορεί να προκαλέσει:

• Καρδιαγγειακές διαταραχές
• Δυσλειτουργία του νευρικού συστήματος
• Ύφεση του ανοσοποιητικού συστήματος
• Λήθαργο
• Νόσος beriberi
• Σύνδρομο Wernicke - Korsakoff
• Νευροφλεγμονή
• Αλλεργίες
• Φλεγμονώδεις αντιδράσεις

Ανεπάρκεια βιταμίνης Β6

Η έλλειψη βιταμίνης Β6 μπορεί να προκαλέσει:

• Διαταραχές της ψυχικής κατάστασης
• Νορμοκυτταρική αναιμία
• Εξανθήματα με κνησμό
• Γλωσσίτιδα
• Κατάθλιψη
• Καρδιαγγειακά προβλήματα
• Μείωση γνωστικών λειτουργιών
• Καρκίνο
• Διαταραχές στο αναπνευστικό σύστημα
• Αλλεργίες

Απορρόφηση

Η βιταμίνη Β1, με τη μορφή πυροφοσφωρικής θειαμίνης, μετατρέπεται σε ελεύθερη θειαμίνη στο λεπτό έντερο όπου απορροφάται και μεταφέρεται στο αίμα ώστε να κατανεμηθεί σε ολόκληρο το σώμα.

Η βιταμίνη Β6 απορροφάται στο λεπτό έντερο και μεταβολίζεται σε ενεργείς μορφές στο ήπαρ από όπου απελευθερώνεται στο πλάσμα και τέλος μεταφέρεται στους ιστούς, τα κύτταρα και τον εγκέφαλο.

Πρόσληψη

Οι βιταμίνες Β1 και Β6 παίζουν σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, και καθώς δεν μπορούν να συντεθούν από τον ανθρώπινο οργανισμό, θα πρέπει να προσλαμβάνονται εξωγενώς από τις τροφές ή από συμπληρώματα διατροφής.

Βιβλιογραφία

• Wiley K. D. et Gupta M., (2020). Vitamin B1 Thiamine Deficiency (Beriberi). Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020 Jan.
• Brown J. M. et Beier K., (2020). Vitamin B6 Deficiency (Pyridoxine). Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2020 Jan.
• Yoshii K., Hosomi K. et al., (2019). Metabolism of Dietary and Microbial Vitamin B Family in the Regulation of Host Immunity. Frontiers in Nutrition. 2019; 6: 48. doi: 10.3389/fnut.2019.00048.
• Zuo H. et al, (2019). Vitamin B6 catabolism and lung cancer risk: results from the Lung Cancer Cohort Consortium (LC3). Annals of Oncology. 2019 Mar 1;30 (3):478-485. doi: 10.1093/annonc/mdz002.
• Ueland P. M. et al., (2017). Inflammation, vitamin B6 and related pathways. Molecular Aspects of Medicine, Volume 53, February 2017, Pages 10-27. https://doi.org/10.1016/j.mam.2016.08.001
• Spinas E., Saggini A. et al., (2015). Crosstalk between vitamin B and immunity. Journal of Biological Regulators and Homeostatic Agents. 2015 Apr-Jun;29 (2):283-8.
• Hershkowitz E., Markel A., (2015). Thiamine- “The road experience” of the vitamin as a manifestation of deficiency in a world of abundance. Harefuah. 2015 Oct;154(10):661-4, 674.
• Aranda F. et al., (2014). Vitamin B6 improves the immunogenicity of cisplatin-induced cell death. Oncoimmunology. 2014; 3(9): e955685. doi: 10.4161/21624011.2014.955685.
• Spinneker A. et al., (2007). Vitamin B6 status, deficiency and its consequences - an overview. Nutr Hosp. 2007;22(1):7-24. ISSN 0212-1611, CODEN NUHOEQ, S.V.R. 318
• Ubbink J.B. et al., (1990). The relationship between vitamin B6 metabolism and asthma. Annals of the New York Academy of Sciences, 585:285-294, 1990.