Ο ψευδάργυρος (Zn) είναι το δεύτερο μέταλλο σε αφθονία στο ανθρώπινο σώμα με αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες.
Αποτελεί ένα απαραίτητο ιχνοστοιχείο για τις βασικές κυτταρικές διεργασίες, όπως η κυτταρική αύξηση, η διαφοροποίηση και η επιβίωση.
Ρόλος του ψευδαργύρου στο ανοσοποιητικό σύστημα
Ο ρόλος του ψευδαργύρου ως συμπαράγοντα σε περισσότερα από 300 ένζυμα και ως ρυθμιστή πρωτεϊνών, είναι καθοριστικός για την ομαλή λειτουργία των κυττάρων.
Μάλιστα, περίπου 10% των πρωτεϊνών που κωδικοποιούνται από το ανθρώπινο γονίδιο και συμμετέχουν στις κυτταρικές δραστηριότητες, μπορούν να προσδέσουν ψευδάργυρο σε διαφορετικές δομικές περιοχές.
Ο ψευδάργυρος λειτουργεί ως συμπαράγοντας σε πρωτεΐνες και επηρεάζει τις δομικές και καταλυτικές λειτουργίες των ενζύμων και των μεταγραφικών παραγόντων.
Ακόμη, μπορεί να έχει ρόλο ως δεύτερου σηματοδοτικού μορίου σε σηματοδοτικά μονοπάτια του ανοσοποιητικού συστήματος.
Επιπλέον, ο ψευδάργυρος μπορεί να λειτουργήσει ως νευροδιαβιβαστής στην επικοινωνία των νευρώνων, αλλά και ως ρυθμιστής στη δράση ορμονών, αυξητικών παραγόντων, και κιτοκινών μέσω πρόσδεσης του σε αυτά.
Ο ψευδάργυρος έχει σηματοδοτικό ρόλο στη ρύθμιση της αντίδρασης υπερευαισθησίας, δηλαδή ενεργοποιεί την έναρξη της αλλεργικής απόκρισης του ανοσοποιητικού συστήματος.
Ακόμη, ο ψευδάργυρος εμπλέκεται στην ενεργοποίηση των δενδριτικών κυττάρων κατά τη διάρκεια της ανοσολογικής απόκρισης, στην προφλεγμονώδη αντίδραση, στην κυτταρική επιβίωση και την παραγωγή αντισωμάτων.
Ο ψευδάργυρος επιδρά στην απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος σε διάφορες λοιμώξεις.
Τα συμπληρώματα ψευδαργύρου φαίνεται να βελτιώνουν την ανοσία αλλά και τις χρόνιες φλεγμονώδεις απαντήσεις.
Συνεπώς, ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για την διατήρηση της κυτταρικής ομοιόστασης και λειτουργίας.
Επιπρόσθετα, ο ψευδάργυρος ενεργοποιεί τα Τ-κύτταρα τα οποία δρουν βοηθητικά στα Β-κύτταρα ώστε να προκληθεί η παραγωγή αντισωμάτων και ο θάνατος των παθογόνων- μολυσμένων κυττάρων.
Ο ψευδάργυρος φαίνεται να παίζει ρόλο στην σηματοδότηση της ανάπτυξης και της ωρίμανσης των Β-κυττάρων.
Αυτό σημαίνει ότι συμμετέχει στον έλεγχο της ομοιόστασης και της λειτουργίας των λεμφοκυττάρων.
Ρόλος του ψευδαργύρου σε λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος
Ο ψευδάργυρος σχετίζεται με την απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος απέναντι σε παθογόνους παράγοντες που προκαλούν διαταραχές στην αναπνευστική λειτουργία (πχ. πνευμονία).
Συγκεκριμένα, φαίνεται να βελτιώνει την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος με αποτέλεσμα να αυξάνει την αντίσταση σε παθογόνους παράγοντες και να μειώνει τη χρήση και τη διάρκεια της αντιμικροβιακής αγωγής.
Μάλιστα, τα συμπληρώματα ψευδαργύρου ελαττώνουν τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα λόγω πνευμονίας στα ηλικιωμένα άτομα.
Τα συμπληρώματα ψευδαργύρου βελτιώνουν σημαντικά την διάρκεια ζωής αλλά και την ποιότητα ζωής ηλικιωμένων ατόμων με νοσήματα του αναπνευστικού συστήματος.
Η πρόσληψη ψευδαργύρου φαίνεται να μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο από λοιμώξεις και συνεπώς, συμβάλλει στη μείωση του αριθμού και τη διάρκειας των επεισοδίων της πνευμονίας, καθώς επίσης, του αριθμού των αντιβιοτικών και της διάρκειας λήψης τους λόγω της ασθένειας.
Τα συμπληρώματα ψευδαργύρου παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του ατοπικού άσθματος.
Συγκεκριμένα, επηρεάζοντας ρυθμιστικούς παράγοντες της ανοσολογικής αντίδρασης (ιντερφερόνες, ιντερλευκίνες, Τ-λεμφοκύτταρα) και μειώνοντας το οξειδωτικό stress, βελτιώνουν το ατοπικό άσθμα.
Ο ψευδάργυρος συμβάλει στην αποτελεσματική ύφεση της σοβαρότητας και της διάρκειας των συμπτωμάτων του κρυολογήματος από ιούς (πχ. rhinovirus, coronavirus, adenovirus), καθώς μειώνει την ενεργοποίηση των παραγόντων φλεγμονής (μονοκύτταρα- μακροφάγα) αλλά και το οξειδωτικό stress.
Ανεπάρκεια ψευδαργύρου
Η έλλειψη ψευδαργύρου φαίνεται να αυξάνει το οξειδωτικό stress και να διαταράσσει την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος ενώ μπορεί να προκαλέσει:
- Ύφεση της ανοσολογικής απόκρισης
- Αντιδράσεις υπερευαισθησίας (αλλεργίες)
- Αυτοάνοσα νοσήματα
- Ατροφία του θύμου αδένα
- Λεμφοπενία
- Αύξηση διάρκειας της φλεγμονής
- Εντεροπαθητική ακροδερματίτιδα
- Αλτσχάιμερ
- Υπέρταση
- Σακχαρώδη διαβήτη
- Ρευματοειδή αρθρίτιδα
- Πολλαπλή σκλήρυνση
Απορρόφηση
Ο ψευδάργυρος προσλαμβάνεται εξωγενώς από τρόφιμα ή συμπληρώματα διατροφής, απορροφάται στο λεπτό έντερο και από εκεί απελευθερώνεται στην κυκλοφορία του αίματος.
Πρόσληψη
Ο ψευδάργυρος ως βασικός αντιοξειδωτικός και αντιμικροβιακός παράγοντας φαίνεται να προστατεύει από λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος και να βελτιώνει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Βιβλιογραφία
- N. A Mohamed., M. Rushdy et A. S. M. Abdel-Rehim, (2018). The immunomodulatory role of zinc in asthmatic patients. Cytokine. 2018 Oct;110:301-305. doi: 10.1016/j.cyto.2018.03.007.
- Wessels I., Maywald M. et Rink L., (2017). Zinc as a Gatekeeper of Immune Function. Nutrients. 2017 Dec; 9(12): 1286. doi: 10.3390/nu9121286.
- Hojyo S., et Fukada T., (2016). Roles of Zinc Signaling in the Immune System. Journal of Immunology Research. 2016; 2016: 6762343. doi: 10.1155/2016/6762343.
- Prasad S. A., (2013). Discovery of Human Zinc Deficiency: Its Impact on Human Health and Disease. Advances in Nutrition. 2013 Mar; 4(2): 176–190. doi: 10.3945/an.112.003210.
- Barnett J. B., Hamer D. H. et Meydani S. N., (2011). Zinc: a new risk factor for pneumonia in the elderly? Nutrition Review. 2010 Jan; 68(1): 30–37. doi: 10.1111/j.1753-4887.2009.00253.x.
- C. H. Guo et al., (2011). Role of certain trace minerals in oxidative stress, inflammation, CD4/CD8 lymphocyte ratios and lung function in asthmatic patients. Annals of Clinical Biochemistry. 2011 Jul;48(Pt 4):344-51. doi: 10.1258/acb.2011.010266.
- H. T. Abul et al., (1995). Interleukin-1 alpha (IL-1 alpha) production by alveolar macrophages in patients with acute lung diseases: the influence of zinc supplementation. Molecular and Cellular Biochemistry. 1995 May 24;146(2):139-45.
Από την Σπανάκη Ισμήνη, Βιολόγο MSc.
Για να δείτε το προϊόν που περιέχει τα παραπάνω συστατικά πατήστε εδώ.