Συχνές Ερωτήσεις
1.Ποιος αναπτύσσει στοματική βλεννογονίτιδα;
70%-100% των ασθενών που λαμβάνουν χημειοθεραπεία και/ή ακτινοθεραπεία κεφαλής-τραχήλου αναμένεται ν ’αναπτύξουν στοματική βλεννογονίτιδα.
Η στοματική βλεννογονίτιδα επίσης συνδέεται με την προετοιμασία ασθενών για μεταμόσχευση αιμοποιητικών βλαστοκυττάρων (HSCT).
Παράγοντες που δύνανται να επιδράσουν στην επίπτωση και τη σοβαρότητα αυτής της παθολογικής οντότητας είναι :
A. Παράγοντες που σχετίζονται με τη θεραπεία, όπως :
- Τύπος χημειοθεραπευτικών παραγόντων που χρησιμοποιούνται έως σήμερα.
- Ένταση της δόσης.
- Διάρκεια αντικαρκινικής θεραπείας.
Έχει παρατηρηθεί πως βλεννογονοτοξικοί παράγοντες είναι:
- η Ακτινομυκίνη D, η σισπλατίνη, η δοσεταξέλη, η μεθοτρεξάτη,
- η 5-Φλουορουρακίλη, η δοξορουμπικίνη, η πικαμυκίνη,
- η πεμπρολιζουμάμπη, οι mTOR (στόχος της ραπαμυκίνης στα θυλαστικά ) αναστολείς -Everolimus κ.α.
Β. Παράγοντες που σχετίζονται με τον ασθενή, όπως :
- Ουδετεροπενία
- Κακή οδοντική-στοματική υγιεινή.
- Υποσιελόρροια – η ελάττωση της ρυθμιστικής ικανότητας του σιέλου και των στοματικών IgA οδηγούν στην ανάπτυξη μολυσματικής στοματικής χλωρίδας.
- Ανεπάρκεια βιταμίνης D και Β12.
- Διαβήτης.
- HIV λοίμωξη.
- Φύλο- Οι γυναίκες φαίνεται ν’ αναπτύσσουν συχνότερα στοματική βλεννογονίτιδα από τους άνδρες.
- Κάπνισμα
- Αλκοόλ
- Χαμηλός δείκτης μάζας σώματος (BMI) .
2.Πότε εμφανίζεται η στοματική βλεννογονίτιδα ;
Συνήθως αναμένεται να κάνει την εμφάνισή της 5-10 ημέρες μετά την αρχική χορήγηση της χημειοθεραπείας, ενώ στην ακτινοθεραπεία χρειάζονται 2-3 εβδομάδες μετά την έναρξη της θεραπείας.
3. Πόσο διαρκεί η στοματική βλεννογονίτιδα;
Η εξάλειψη των κλινικών συμπτωμάτων της στοματικής βλεννογονίτιδας αναμένεται από μία 1 έως 6 εβδομάδες μετά τη χορήγηση της τελευταίας χημειοθεραπευτικής δόσης και εξαρτάται πάντα από το χημειοθεραπευτικό σχήμα, την ένταση της δόσης, τη διάρκεια της θεραπείας, την πορεία της αιμοποιητικής αποκατάστασης και την σύμπτωση ή μη και άλλων παραγόντων που σχετίζονται με τον ασθενή.
Όσον αφορά στην σχετιζομένη με την ακτινοθεραπεία στοματική βλεννογονίτιδα, η πορεία της νόσου είναι πιο χρονία και η ανάρρωση αναμένεται 2-5 εβδομάδες μετά τον τερματισμό της ακτινοθεραπείας κι εξαρτάται επίσης από την πηγή ακτινοβολίας, την αθροιστική ακτινοθεραπευτική δόση και τον βαθμό ανοσοεπάρκειας του ασθενούς.
4. Ποιες είναι οι επιπτώσεις της στοματικής βλεννογονίτιδας;
Η στοματική βλεννογονίτιδα αποτελεί την σοβαρότερη επιπλοκή και των δύο μορφών αντικαρκινικής θεραπείας, τόσο της χημειοθεραπείας όσο και της ακτινοθεραπείας κεφαλής-τραχήλου.
Πόνος
Οι ασθενείς που υποφέρουν από στοματική βλεννογονίτιδα καλούνται ν’ αντιμετωπίσουν μία συστάδα συμπτωμάτων με προεξάρχον σύμπτωμα τον έντονο πόνο, ο οποίος και προκαλεί δυσκολίες στη μάσηση και στην κατάποση.
Συνεπεία τούτου, οι ασθενείς με την πάροδο του χρόνου καθίστανται ανίκανοι να πιούν, να φάνε, ακόμα και να μιλήσουν.
Ο επαγόμενος περιορισμός στη λήψη τροφής μπορεί να οδηγήσει στη χρήση καθετήρα σίτισης στην προσπάθεια αντιστάθμισης της απειλητικής για τη ζωή απώλειας βάρους, της μείωσης της μυικής μάζας και των ηλεκτρολυτικών διαταραχών.
Ο πόνος επηρεάζει δραματικά την ποιότητα της ζωής των ασθενών καθώς επίσης μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη.
Διακοπή της θεραπείας κατά του καρκίνου
Η στοματική βλεννογονίτιδα αποτελεί δοσοπεριοριστική επιπλοκή που θέτει σε κίνδυνο τη συνέχεια της αντινεοπλασματικής θεραπείας, επιβάλει τροποποίηση ή ακόμα και διακοπή της θεραπείας ενώ συγχρόνως επαπειλεί την αποτελεσματικότητα αυτής και κατά συνέπεια την ίδια τη ζωή του ασθενή.
Μικροβιακός αποικισμός
Η στοματική βλεννογονίτιδα θέτει σε κίνδυνο την ακεραιότητα του στοματικού βλεννογόνου έτσι ώστε τα έλκη ν’ αποτελούν πύλη εισόδου παθογόνων μικροοργανισμών.
Πολύ συχνά η στοματική βλεννογονίτιδα συνυπάρχει με ουδετεροπενία η οποία εξασθενίζει την ανοσολογική απόκριση του ασθενούς.
Αυτό ενέχει τον κίνδυνο συστηματικής φλεγμονώδους αντίδρασης έναντι λοίμωξης καθώς μικροοργανισμοί από την εντοπισμένη περιοχή μόλυνσης εισέρχονται στη συστηματική κυκλοφορία.
Σε αρκετές περιπτώσεις, ουδετεροπενικοί ασθενείς με στοματική βλεννογονίτιδα εμφανίζουν στοματικές μολύνσεις από πολυανθεκτικά σ’ αντιβιοτικά βακτήρια, γεγονός που περιπλέκει τη θεραπευτική διαδικασία.
Παράταση νοσηλείας
Μια σοβαρή επίπτωση της στοματικής βλεννογονίτιδας είναι η ανάγκη για εισαγωγή σε νοσοκομείο για παρεντερική σίτιση και ενδοφλέβια χορήγηση ισχυρών αναλγητικών και αντιβιοτικής θεραπείας.